نازداب

تعزیه خوانی در زیارت دشتستان

این بار میخواهیم در مورد تعزیه خوانی در زیارت شهرستان دشتستان مطالبی را بیان کنیم. مراسمی که از دیرباز در این ولایت برقرار بوده و همه ساله در ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان مشتاقان اهل بیت عصمت وطهارت را گرد هم جمع می نموده تا در عزای خاندان پیغمبر اشک بریزند. سالهاست که تعزیه خوانی و عزاداری سیدالشهدا در زیارت دشتستان برگزار می گردد و قدمت آن بسیار زیاد است به نحوی که این هنر فرهنگی، مذهبی نسلها و دورانهای زیادی را به خود دیده است. آوازه تعزیه خوانی در زیارت دشتستان بسیار وسیع و گسترده است به طوری که در ایام محرم مردم زیادی را از اطراف و اکناف استان بوشهر و حتی استانهای دیگر را برای دیدن آن جذب می نماید. البته به نظر می رسد کیفیت کنونی تعزیه خوانی در زیارت وسایر جاهای دیگر استان در حد آوازه آنها نیست و این بیشتر مربوط به دوران گذشته بوده است، زمانی که هیچگونه امکاناتی در اختیار بانیان و دست اندر کاران آن نبوده و مردم نیز به تناسب همان امکانات به آن توجه داشته اند، امری که اگر امروز به آن پرداخته نشود ممکن است موجب از دست دادن مخاطبین تعزیه خوانی بخصوص در زیارت دشتستان گردد. همانطوری که می دانیم امروزه هنر تئاتر و سینما در ایران پیشرفتهای زیادی نموده است و از دانش و معلومات وسیعی سود می برد. ما می بینیم که بازیگرانی که در تعزیه خوانی زیارت دشتستان ایفای نقش می کنند از هیچگونه دانش هنری برخوردار نیستند و این می تواند به مرور به کلیت این مراسم در زیارت صدمه بزند. یکی دیگر از مشکلات مربوط به تعزیه خوانی در زیارت دشتستان عدم هماهنگی و برنامه ریزی از قبل برای انجام کار است، به طوری که در اکثر اوقات حتی تا شب قبل از برگزاری مراسم تعزیه مشخص نیست چه فردی می بایست چه نقشی را ایفا نماید. در حالی که از ماهها قبل می بایست نقش و افراد مربوط به آن را مشخص کنند وهرکدام از بازیگران باید تمام حرکات مربوط به آن را تمرین نماید. برای هر نقش می بایست فقط یک نفر درنظر گرفته شود و نقش بر اساس توانایی افراد به آنها محول گردد. بزرگترین مشکلی که در تعزیه خوانی زیارت شهرستان دشتستان به چشم می خورد مشکل کارگردانی و رهبری بازیگران و دیگر عوامل صحنه می باشد که متاسفانه خیلی سرسری گرفته می شود. عبور و مرور افراد گوناگون درون محوطه تعزیه، استفاده نکردن از افراد هم سن برای کاراکترهای پیر و جوان، ضعف در صدابرداری، کمبود سیاهی لشکر، استفاده از پلانهایی که باورپذیری آن کم است (نقش شیر)، روخوانی نسخه وناهماهنگی بین بازیگران تماماً به ضعف کارگردانی بر می گردد که از آقای محمد فاطمی انتظار می رود در رفع آن بیشتر بکوشد. این مراسم سالانه با نذورات مردم از اطراف و اکناف وحتی کشور های همسایه برگذاز می شود و بار مالی زیادی دارد، لذا انتظار این است که مراسم نیز در خور توجه باشد. امروزه خواندن از روی نسخه برای نسل جدید قابل قبول نیست، بازیگری فردی 60 ساله بجای فرد 18 ساله قابل قبول نیست و مسائلی از این قبیل که باید به آن پرداخته شود. در زمینه امکانات باید عرض کنیم که تلاشهایی صورت گرفته است لیکن هنوز کمبود هایی احساس می شود. احداث سکو برای تماشاچیان و مستمعین، تحول در سیستم صوتی از گامهای مثبت در بهبود کیفیت تعزیه خوانی در زیارت دشتستان بوده است. خوشبختانه در زیارت شهرستان دشتستان افراد هنرمند و قابل کم نیستند به طوری که تعزیه خوانی شهر برازجان را نیز خود بچه های زیارت به عهده گرفته و برگذار می نمایند. یکی از مهمترین مسائلی که باید راجع به تعزیه خوانی در زیارت گفته شود توجه و احترام به وجود بزرگترها و پیشکسوتان امر تعزیه است که متاسفانه گاهی شاهد رنجش برخی از آنان از سوی برخی هستیم ضمن اینکه از پیشکسوتان نیز انتظار می رود در جهت تاثیرگذاری بیشتر مراسم و انتقال بهتر باور های دینی و اعتقادی یک سری مسائل را از جوانتر ها بپذیرند و همگی رضای خدا و سیدالشهدا را در نظر بگیرند.

اسامی برخی افراد زحمت کش درایفای نقش در تعزیه زیارت دشتستان از قرار زیر است؛

1-     مرحوم شیخ حسن خزاعی

2-     مرحوم حسن خزاعی ( فرزند شیخ ابراهیم)

3-     غلامرضا حیدری

4-     حسین تنها زیارتی

5-     کرم بارانی

6-     حاج ابراهیم خزاعی

7-     منصور خزاعی

8-     قاسم گل افشان

9-     عبدی گل افشان

10- اکبر شاهانی

11- حسین خدادادی

12- اسماعیل باغنده

13- جابر گرگین

14-  برادران فاطمی و بسیاری دیگر از بزرگان تعزیه خوانی در زیارت دشتستان که نامشان ذکر نشده است.

با آرزوی موفقیت برای یکایک اهالی زیارت و عاشقان اهل بیت (علیهم السلام)